Ngồi ở thiên niên kỷ thứ 3 suy ngẫm về thơ những thập kỷ đầu thế kỷ XXI
Nhiều điều bối rối
Những năm 30 của thế kỷ trước xuất hiện phong trào Thơ Mới mà Hoài Thanh và Hoài Chân cho là “một thời đại trong thi ca”
Phong trào Thơ Mới bắt đầu với Phan Khôi viết “Tình già”
Và sau đó, cuộc luận tranh gay gắt về thơ mới – thơ cũ
Thơ mới lên ngôi khi cuộc bút chiến chục năm trên văn đàn ngã ngũ, khép lại mấy trăm năm thống trị của thơ Đường
Nhưng rồi theo thời gian liệu thơ mới có còn là “mới” khi mà các nhà thơ không muốn trở thành con rối của chính mình
Thơ tự do không vần
Rồi thơ bậc thang, thơ tượng trưng, siêu thực, thơ văn xuôi, sắp đặt, Rock, Rap…xuất hiện
Có phải là cách tân?
Những năm 90 của thế kỷ XX lại ra đời thêm trào lưu Tân hình thức
Thơ cũ, thơ mới, hiện đại, hậu hiện đại đều dồi dào bút lực khiến người làm thơ như đứng giữa ngã ba đường
Thơ đi về đâu?
Hãy thử trả lời cho thế hệ chúng ta:
– Có người nói làm thơ là cảm xúc, người lại cho là công thức câu từ. Nhưng chắc rằng có một điều nghiêm túc là làm thơ quả thực chẳng dễ dàng
– Những con chữ nhảy múa trước không gian và thời gian như lắng đọng không màng. Hiện thực, tương lai hay quá khứ: một vòng quay kết nối tuần hoàn
Từ ẩn dụ, hoán dụ hay so sánh, đến gieo vần kết hợp ý sâu xa. Thi sĩ như đang bước vào trận đánh: cuộc chiến nhân tình, thế sự, xót xa…
Niềm hứng khởi tuôn ra theo ngòi bút bằng văn phong thi pháp riêng ta. Ngôn ngữ văn xuôi nhiều khi bất lực, phải cậy nhờ vào sức bật thi ca.
