Đã đến lúc anh phải đi, sự đời không thể chấp nhận anh, cuộc đời éo le của vị nông phu bị vợ bỏ rơi trên cành đa ngoằn ngòe. Nắng đốt da anh, con người lớm nhớm một thời trai tráng, cuộc sống và những vật dụng anh làm bị một tay phụ nữ phá ngang lưng. Rẫy nhà anh trên núi rừng hiểm yếu, dân làng nơi này nhờ sự chăm sóc loài cây chữa bệnh mà anh đã trồng, khôn khéo, một sự nghi hoặc của nữ giới, anh nói thế. Chuyện bắt đầu từ sau năm chín mươi tám, ở nông thôn nghèo chưa có điện để thắp sáng ước mơ. Huấn băng qua cánh rừng bạch đàn hàng trăm cây số để đi tìm bản thể của đời tư mình, Huấn dỏng dạc, bảnh trai, một tay thanh niên cường tráng, mắt sâu, da đen, thân hình nhìn cũng đẹp với con mắt của nữ giới, Huấn âm thầm không chút thương tiếc khi bỏ qua cuộc đời giang hồ của mình để tìm cuộc sống yên vui, không ai làm phiền. sự sống khiến anh làm nông phu nghèo xơ xác, gia đình có ba anh chị em, Huấn là con thứ ba của bà Năm. Nhà giàu nhất trong thôn, bà Năm từng tâm sự về con mình, tôi thường khuyên nó học hành cho tốt, lỡ mai này có được việc làm ổn định thì hay biết mấy, nhưng tính nó là thế. Với mẹ mình Huấn không nghe, lời tận tình của thân mẫu anh cũng không nghe, trước năm hai ngàn Huấn bỏ tất cả để vào thế giới phẳng của tình yêu muôn loài.
Con sóc chạy ngang qua anh, tầm nhìn hạn hẹp khiến anh rối bời không biết xử lí ra sao. Hôm ấy, mặt trời vừa khuất đi, anh nuôi hi vọng sẽ bẫy được con sóc này, lần đó anh canh đồng hồ đúng bảy giờ tối, anh đi thăm xem đã dính chưa? anh lưng lửng cái chân nhè nhẹ, thân người xuyên qua màn đêm, ánh mắt tinh như con thú dữ, từ từ anh tóm gọn con sóc ấy. Anh đặt tên nó là Nhím, ôi Nhím yêu của ta, không bao lâu anh bỏ ủ rủ không quan tâm săn sóc con Nhím của mình. Bà Năm khóc thương vì con mình không quan tâm sự đời nên cho người cấp lương thực cho anh, anh biền biệt nhiều năm, không ai biết anh đi đâu về đâu, anh đi đến tận chân trời gốc bể nào, thế nào anh cũng trở lại chính nơi anh sinh ra và chết đi. Màu hồng tình yêu đã chớm nở, anh đang làm ở công ty ở tỉnh miền đông nam bộ, dấu chân in sắc của kẻ đã bỏ làng, bỏ thôn quê nghèo lên thành thị mưu sinh, Huấn năm nay hai chín tuổi, làm công nhân giày dép quanh năm suốt tháng không biết mặt trời mặt trăng như thế nào. Công viên xanh mát trên đường 25, một số bạn nữ đi hóng gió trăng thanh, sự ngờ đã đến với anh, thanh nữ ấy ở làng Rem, quen thân với bạn của anh ở quê, anh ngó qua ngó lại xem nét na của cô bé mưới tám đôi mươi này.
Chào em ! Em ở làng nào vậy ?
Câu hỏi bất ngờ của anh đã làm cô bé phát sợ, với khí chất nóng nảy của cô bé cùng nỗi e sợ của người mới lớn làm Trang chạy ầm ầm về trọ. Ngày tháng trôi qua nhanh, thời gian không chờ đợi, chú Nhím của anh cũng từ giã cuộc đời để lên thiên đàn cùng với Bồ tát, Nhím ơi ! sao chú lại bỏ tôi một mình, anh buồn vô cùng không biết phận đời mình có như thế không, lở dở buổi chiều tà, ánh mắt của kẻ si tình cùng với nụ cười nhớm nhơ, loắt ngoắt của kẻ đã ghen tị với mình. Huấn thỏ thẻ một mình, anh bước sang phòng trọ mới sạch sẽ, với giá chỉ sáu trăm, đồ dùng tiện nghi trong phòng cũng đủ để sống trong vòng mấy năm, cái già của đời vô giá trị, không có cái gì đề mà mua vui. Huấn yêu thầm Trang, một người con gái lo lắng làm ăn, không chơi bời, anh nói thế.
Trong đầu anh hiện lên hình bóng Trang, cô này tuy bề ngoài không hẳn đẹp nhưng bề sâu tâm hồn sẽ cho anh khai thác tính nét, phù hợp với cách sống của anh, anh ra ngồi quán nước mía, suy ngẫm về cuộc sống của mình, anh nghĩ không thông suốt. Buổi hẹn hò đầu tiên giữa hai người diễn ra khá khờ dại. Huấn cầm điện thoại trong tay, gọi Alo có phải Trang không, cho mình làm quen nhé ! Alo, xin lỗi ai vậy ?
Trang nghe tiếng thanh thót của kẻ biết yêu, kẻ chạy đua thời gian trong mấy năm gần đây, tiếng réo ấy cho anh sự cảm động, độ tinh nén của đời, anh cảm được cái tâm của tình, cái mộng của yêu, cái lạnh của sợ hãi hay cái mốt của giới trẻ. Lần hẹn hò ấy, anh rút ra một điều làm bài học kinh nghiệm cho thế hệ tiếp theo. Ngồi tán gẫu một hồi, anh run run cái đùi với ý định xin Trang cho mình thời gian. Ơi cái ông này, tui đâu yêu anh đâu ? sao lại chờ anh? Lãng xẹt.
Sao Trang lại nói thế, thời kì toàn cầu mà, tranh thủ yêu và ưng nhau đi chứ, lo chuyện làm ăn sâu. Anh lo lắng, vẻ mặt anh như cụt xương vừa rụng nát, quả địa cầu sắp bay ấy, ui cái nắng ở Phan Rang, cái lạnh ở Đà Lạt đã rơi rã rời trong tim anh. Anh nói thế mà sao em giận dữ thế. Không biết Trang yêu anh từ khi nào, mỗi khi gặp nhau, Trang nổi giận linh đình, giả vờ của con gái yêu ấy mà, ai chẳng thế, cuộc đời mà. Đoán chắc lần gặp sau sẽ tốt hơn đây, đầu anh nghĩ lung tung, không đâu vào đâu cả, chỉ có tài làm là giỏi, vấn đề khác yếu lắm, con gái thì mình phải chìu một chút chứ. Cuối cùng hay người vẫn lấy nhau sinh con xinh xắn ấy, đời như bánh xe quay tròn, em đã cho anh hi vọng, cho anh niềm tin, cho anh sự đời, với anh em là tất cả. Bà Năm không biết con mình hiện giờ đi đâu, bỗng nhiên một hôm trời tờ mờ sáng, anh dẫn hai mẹ con về, bà bất ngờ, không ngưng nghỉ lời và máu trong bà thấm lại nôn na, tôi chết vì con quá, sao lại như thế con, nhà mình giàu có sao không đi học mà đi làm như thế này đây. Bà ẫm ực, không nói thêm gì nữa, vào nhà tôi nói chuyện với cô sau. Rót nước mời khách, giọng bà vang vang như tiếng nổ của xe honda 67 ấy, Trang sợ sệt không biết lúc nào đây, ôm đứa con với nước mắt lã tả rơi xuống vai, một phụ nữ như cô sao lại dụ dỗ con tôi như thế, cô có biết không, bà đau đớn, tôi chỉ có một thằng con trai như nó. Mẹ ơi, tiếng nói ngẹn lời của cô thoát lên, sự sợ đã tan dần, kéo theo nỗi mong của cô dâu như cô, không ai thèm nhận cả, dòng tộc anh ấy không chấp nhận em, em đâu có thua kém ai, đâu có lí lịch xấu, sao mẹ lại nói con như thế, anh Huân chấp nhận lời yêu, chấp nhận hi sinh vì con, đầu tiên con cũng cảnh tỉnh, đoán trước chắc mẹ anh không ưng em đâu. Huân lẻn thẻn đi vào nhà, với đứa con nằm trong tay rắn chắc của cha, con ơi. Mẹ con mình về đi, Trang nói thế.
Cuộc đời đã không như mông muôn, Huân lên đường cùng vợ con biền biệt, chẳng bao giờ về gia đình này nữa, anh và vợ sống mưu sinh cùng với đứa con yêu quí của mình, năm năm sau anh trở thành giám đốc của công ty, với miếng bằng đại học từ xa và thân quen với người ta nên anh đã hưởng cái cuộc sống như thế, vợ con anh nay đã giàu sang, không biết ở quê mẹ anh có biết không. Sông có nhiều thuyền đi lại, Trang bồng con đi lòng vòng với mí mắt trẻ thơ của bé gái, bé nhúm môi, cười khe khẽ với mẹ, Trang tâm sự với con bằng nước mắt chảy ngược thời gian, thế thời là thế. Anh quay lại khu rừng của mình năm xưa, anh khai thác làm trồng trọt, chăn nuôi, cơ ngây anh như thế này biết chừng nào, bạn thân anh từng qua lại nhà anh mấy lần. Mày dạo này làm ăn khấm khá không, có vợ con sướng hỉ ! giọng thẹn thào của Huân ngất vang lên trong tư thế ung dung, có gì đâu, chỉ là chút ít ấy, sao bằng anh được. Hai mẹ con về quê trong ánh mắt ngơ ngác, ôi cái đời này sao đối xử với tôi như thế. Huân loăn xoăn không biết thời thế ra sao, ánh mắt ngước lên trời, nói câu “hỡi thế gian ai cho tôi tình người”
Lưu Tấn Thành