Mạnh Minh Tâm
Tuy Hòa đang là một thành phố sẵn sàng sức trẻ để kiến tạo và kỳ vọng sớm trở thành một đô thị đạt các tiêu chí văn minh, hiện đại. Trong đó, xanh, sạch, đẹp là một điểm đích mà bất cứ đô thị nào cũng phải phấn đấu, hướng tới. Bởi nó là bộ mặt, là môi trường sống của cư dân đô thị. Và có lẽ ai cũng mong thành phố của mình không chỉ là những dãy nhà tầng cao vút mà còn phải rợp bóng cây xanh, không khí trong lành, mát rượi; lại có cái đẹp đặc trưng để thỏa thích ngắm nhìn trong mỗi sớm chiều tản viên, dạo bộ.
5 năm qua, kể từ khi chúng ta bắt tay xây dựng TP, rõ nhất là 3 năm trở lại đây, trên các mặt lộ “xương sống” của TP: Trần Hưng Đạo, Nguyễn Tất Thành, Hùng Vương…đã tươi sắc các loài hoa cùng với những hàng cau, cây xanh: tím sắc Bằng Lăng, trắng mùi Hoa Sữa, đung đưa nhuộm vàng Hoàng Yến …làm xanh đẹp phố phường. Gần đây, thấy bên kè đường Bạch Đằng có trồng thêm vài chục cây lộc vừng. Tuy nhiên, rất tiếc đường phố lại vắng một loài hoa mà dân sành điệu cây cảnh truyền tụng cho rằng, “Phú Yên là xứ sở của hoa lộc vừng”.
Hoa lộc vừng có mặt hầu hết trên đất Phú Yên, nhưng tập trung nhất là ở 3 huyện miền núi: Đồng Xuân, Sông Hinh, Sơn Hòa. Cây có vỏ dày, sần sùi, gân guốc tạo nên dáng thế một cây cảnh đẹp rất tự nhiên và sang trọng. Dân chơi cây cảnh xếp nó vào bộ tam đa: Phước – Lộc – Thọ tương ứng với ba loại cây: Sung- lộc vừng- vạn tuế. Đặc biệt vào xuân hè, lộc vừng ra hoa rất đẹp, hoa kết nụ từng chuỗi dài (5-7 tấc) tủa quanh thân cây. Khi hoa nở dọc sông suối rực lên màu đỏ tươi như những chuỗi lan ngọc điểm đong đưa soi bóng nước, tạo nên cảnh sắc thơ mộng, điểm tô cho những vùng quê thanh bình yên ả. Cái đẹp của hoa lộc vừng thật quyến rủ. Ai đã ngắm hoa nở là muốn bứng gốc về trồng ở sân vườn nhà mình. Chính vì thế trong những năm qua, dân chơi cây cảnh trong và ngoài tỉnh đã để mắt tìm cách khai thác đến loài cây ví như “vàng xanh” của Phú Yên, nguồn lợi “trời cho” một vốn bốn lời. Các đầu nậu buôn bán lộc vừng cũng từ đó mà giàu lên trông thấy. Ngay từ bây giờ, nếu chính quyền và các ngành chức năng không có biện pháp ngăn chặn thì chỉ vài năm nữa nguồn hoa lộc vừng ở Phú Yên sẽ bị khai thác cạn kiệt.
Cái xứ không có lộc vừng người ta quý nó như vàng, mình là nơi sở hữu mà không biết dùng nó để làm đẹp, để mà tự hào. Hải Phòng TP “Hoa phượng đỏ”, liễu rũ đẹp thu Hà Nội; Tuy Hòa sao không là “Thành phố hoa Lộc vừng”? Loài hoa quý trên đất nhà cứ lặng lẽ bị tuồng đi, ngược xuôi Nam Bắc, bán đắt như tôm tươi. Vậy mà mấy năm trước, một vài công viên ở Tuy Hòa phải tốn tiền triệu để dựng lên mấy cây dừa bằng nhựa, tốn công vận chuyển mấy cây cau nhập giống từ bên Tàu, bên Tây… để làm cảnh.
Lộc vừng Phú Yên “dư sức” để trên mỗi con lộ Tuy Hòa đủ số lượng trồng xen, cách nhau từ một đến hai trăm mét/ một cây. Và chỉ chờ khoảng ba năm sau, Tuy Hòa sẽ là thành phố của hoa lộc vừng, đung đưa sắc hoa… đẹp như mơ.