Tiếp theo:
31. «Что бесполезней, чем незрелый плод,
Который раньше времени сорвали?»
«Упавший плод, что на земле гниет
Лишь потому, что вовремя не сняли».
 
31. “Điều gì vô dụng hơn khi trái cây chưa chín
Mà đã được hái rồi ?”
“Trái cây rơi xuống đất, đà thối rữa
Mà chưa được dọn đi kịp thời”.
 
31. “Mòn lăng pjấu lỷ hơn slì mác nưa co dằng slúc
T’ọ  t’iẻo đảy củ mà?“
“Mác tốc lồng tôm, mân nẩu d’á
Dằng mì hâư, t’ọn  uýt  ngay  a”
 
32. Я знаю: ты ругаешь не меня –
Во мне другого видишь и ругаешь.
Я знаю: ты и хвалишь не меня –
Во мне себя увидел ты и хвалишь.
 
32. Tôi biết: Anh không chửi tôi đâu
Anh nhìn thấy người khác trong tôi và chửi.
Tôi biết : Anh không khen tôi đâu –
Anh tự thấy mình trong tôi, rồi ca ngợi.
 
32. Khỏi chắc ngay: Nỉ nắm đá khỏi nau
Nỉ mủng hăn gần đai chang khỏi, lèo nỉ đá.
Khỏi chắc ngay: Nỉ nắm d’ẳn khỏi nau
Nỉ mủng táng hăn đang rà chang khỏi, lèo nỉ d’ẳn.
 
33. «Кто счастливее, чем человек.
Что недуга отродясь не знал?»               
«Только тот, кто зависти вовек
Ни к врагу, ни к другу не питал!»
 
33. “Ai hạnh phúc hơn
Người không hề biết gì về đối thủ?”
“Đó là người luôn luôn
Không ghen tỵ với kẻ thù và bè bạn!”
 
33. “Cầư hôn hỉ lai hơn
Gần nắm p’ửa hâư chắc p’jề   iéo thất?“
“T’ỉ lẻ gần lầng lầng
Bấu nảm dàm oạ slấc thầu, pằng d’ạu!”
 
34. «Птицы, что молчите вы с рассвета?»
«Дождь идет, мы слушаем его!»
«Почему молчите вы, поэты?»
«Дождь идет, мы слушаем его!»
 
 34. “Chim ơi, sao chim im lặng buổi ban mai ?”
“Trời mưa, chúng tôi đang nghe mưa đấy !”
 “Hỡi nhà thơ, sao người im lặng vậy?”
 “Trời mưa, tôi đang  nghe mưa rơi!”
 
34. “Nổc ơi, lăng chừ lừ chẳng goẹng p’ửa nâư nây?“
“Vạ phân, boong khỏi ghèng xu t’ỉnh!“
“Slấy sli ơi, gần tó lăng chẳng goẹng chăn nim
“Vạ phân, boong khỏi ghèng xu  t’ỉnh!“
 
35. С чем речь людскую сравнить? Чему эта речь под стать?
Сравню я ее с дождем, с его живою водою:
Дождь день идет – благодать, и два идет – благодать,
А не перестанет потом – станет большой бедою!
 
35  “Nên so sánh lời nói với điều chi?”
“Tôi so sánh nó với cơn mưa
Mưa một ngày đã hay, mưa hai ngày còn tốt
Nhưng mưa hoài – thành tai hoạ, nghe chưa!”
 
35.  “P’ần pỉ gằm phuối oạ mòn lăng?”
“Hây pỉ te oạ xá phân lồng
Phân uằn đeo lẻ đây, phân sloong uằn tó nhằng đây nỏ
T’ọ phân lai uằn – lẻ thúc nản lố gần ơi!”
 
36. «Кто многословней всех?» – «Девица зрелых лет,
На чью красу никто не обратил вниманья».
«Кто многословней всех?» – «Немолодой поэт,
Что пишет много лет, но не обрел признанья!»
 
36. “Ai là người lắm lời hơn cả?”
“Gái lỡ thì, chẳng ai ngó ngàng”
“Ai là kẻ lắm lời hơn cả?”
“Nhà thơ viết nhiều năm, chưa với tới thi đàn!”
 
36. “Gần hâư lẻ pác lai thuổn thảy?”
“Slao quá vủ, bấu mì báo tươn thâng”
“Gần hâư lẻ pác lai thuổn thảy?”
“Slấy sli slể lai pi, t’ọ dằng néng thâng đảy sli sluôn!”
 
37. Глаза у нас намного выше ног,
В том смысл я вижу и особый знак:
Мы так сотворены, чтоб каждый мог
Все оглядеть, пред тем как сделать шаг.
 
37. Mắt con người cao hơn bàn chân
Đấy là điều đặc biệt vô ngần:
Trước mỗi lần chúng ta cất bước
Mắt đã nhìn bao quát hết xung quanh.
 
37. Tha tua gần slung hơn phả kha
T’ỉ lẻ mòn chăn táng lai nò:
Nhoòng p’ận mọi p’ày boong hây phjải
Tha mủng pao thuổn thảy queng rà.
38. Рожденье – это первый перевал,
Смерть – перевал второй, конец пути.
А ты, по простоте своей, мечтал
До перевала сотого дойти!
38. Chào đời – đấy là cái đèo đầu tiên
Cái chết – là đèo thứ hai và kết thúc
Thế mà bạn cứ mơ mộng hồn nhiên 
Đi tới đèo một trăm, lạ thật.
 
38. T’uộng t’ởi – lẻ ăn keng t’ầu đú
Ăn thai – lẻ ăn keng t’ải sloong oạ pao thang
T’ọ pằng d’ạu cử dung dang phăn slưởng
Pây thâng keng t’ải pác đeo them.
 
39. «Не мешай мне петь и до конца,
Птица, песню выслушай мою!»
«Если у тебя душа певца,
Сам молчи, покуда я пою!» 
 
39.  “Chim ơi, đừng quấy rầy tôi hát trọn bài ca,
Hãy lắng nghe bài tôi ca nhé”
“Nếu bạn có tâm hồn nghệ sĩ
Hãy im nghe, khi tôi hót vang!”
 
39. “Nổc ơi, d’á đảy chẩu choa hây lượn tèo sli,
Cử hại t’ỉnh gằm hênh hây nớ”
“Uảng pằng d’ạu mì châư văn xướng
Hại t’ỉnh nè, slì khỏi khửn hênh khăn!”
 
40. Не будет пусть никто из нас голодным,
И пусть никто не будет слишком сыт;         
Один от голода бывает злобным,
Другой нам зло от сытости творит.
 
 40. Chúng ta không người nào bị đói
Và không có một ai quá no
Người bị đói thường sinh càn quấy
Kẻ no kềnh lòng ác độc mưu mô…   
 
40. Boong hây bấu gần rầư mẻn d’ác
Củng bấu mì hâư quá mạ ím đo
Gần mẻn d’ác xường xì hất luổn
Lạo ím lèo mốc slẩy đăm khôn…
 
41. «Отчего глаза пусты, как две дыры?»
«Нету мысли в них и боли нет».
«Отчего глаза пылают, как костры?»
«Мысль и боль в них зажигают свет!»
 
41. “Vì sao đôi mắt trông hoang, như hai lỗ thủng?”
“Vì không hồn, không mang khổ đau”
“Vì sao ánh mắt ánh lên như lửa?”
“Vì tâm hồn, vì nỗi khổ đằm sâu!”
 
41. “Nhoòng lăng tôi tha mủng loảng t’ồng sloong rẩu cuông?”
“Nhoòng pjấu slim châư,  bấu thư chếp tót”
“Nhoòng lăng tha gần rủng têm vầy chót?”
“Nhoòng slim châư na nắc nội khỏ p’uồn!”
 
42. «Что мудрым делает юнца?»
«Горе!»
«Что делает мальчишкой мудреца?»
«Радость!»
   
42. “Điều gì làm cho chàng trai trở nên thông tuệ?”.
“Khổ đau!”
“Điều gì làm cho bậc hiền nhân trở lại thành trai trẻ?”
 “Niềm vui!”
 
42. “Mòn lăng hất hẩư báo tơn mì mốc rủng?”
“Khỏ p’uồn!”
“Mòn lăng piến pú rủng p’ần  t’iẻo báo tơn?”
“Ăn dung!”
43. «Что извивается змея змеею?»
«Крива нора, куда ползет змея!»
«А почему петляем мы порою?»
«Пряма ли нашей жизни колея?»
 
43. “Điều gì làm cho rắn uốn mình thành rắn?”
“Đường cong, rắn thường bò trong hang!”
“Vì sao đôi khi ta theo đường vòng?”
“Vì vết đời đi nào có thẳng!”
 
43. “Vè lăng hất hẩư ngù uổn đang p’ần ngù?”
“Gổt t’àng, ngù dàn chang ngườm lẩc!”
“Nhoòng lăng lẳm p’ày hây pây t’àng queng?”
“Nhoòng ròi t’ởi nắm p’ửa hâư pây t’àng xó!”
44. Разделены два глаза меж собою,
Чтоб им не причинять друг другу боль.
Друг друга недолюбливают двое,
Когда они одну играют роль.
 
44. Hai mắt nằm tách biệt
Để không gây cho nhau đớn đau
Vì những ai đóng cùng vai diễn
Thường hay không thiện cảm với nhau.
 
44. Sloong tha nòn táng t’ỉ
Nắm slì hâư hất chếp hẩư căn
Bại tua gần tó căn ngảm xướng
Xường xì t’iẻo nắm ngám slăm căn
 
45. Когда мы шли в далекие края,
«Куда?» – не задавал вопросов я.
Я спрашивал: «Когда назад вернемся?» –
Там оставалась родина моя.
 
45. Khi chúng ta đi đến bến bờ xa
Tôi không hỏi: “Mình đi đâu thế nhỉ?”
Mà chỉ hỏi: “Bao giờ ta lại về
Nơi mảnh đất quê hương xứ sở?”
 
45. P’ửa hây pây thâng t’ỉ phương quây
Hây bấu xam: “Rà pây t’ầư nỏ?”
Táng xam slăm: “P’ửa hâư lẻ t’iẻo mà
T’ỉ đin rường mường khau slương điếp?”
 
46. Из раны кровь стекает струйкой длинной,
Но ни слезинки… Есть у нас закон:
Дороже крови слезы для мужчины.
А иначе – какой мужчина он?
 
 
46. Từ vết thương máu chảy thành dòng
Nhưng không phải lệ… với đàn ông
Quý hơn máu, chính là nước mắt
Nếu khác đi- có phải đàn ông không?
 
46. Tứ ròi chếp p’ần thieo lưởt tốc
Nắm dử nặm tha nau… P’ỏ dài hăn
Nặm tha quỷ pèng hơn lưởt nỏ
Ngậy thất tèo – nhằng dử mỏ dài chăn?
 
47. Совсем не тем, что снег пошел, я возмущен…
Но как твоих волос посмел коснуться он!               
Я ветер не виню, что дует он, трубя,
Но как обидно мне, что обнял он тебя!..
 
47. Tôi không bực tuyết rơi đâu nhé
Nhưng sao tuyết chạm vào tóc em
Gió thổi, gió reo, tôi không quy tội
Nhưng tôi nổi khùng, vì gió dám ôm em!
 
47. Hây nắm náu mươi lồng nao né
T’ọ mươi khao lăng t’ồm phjôm mậy noọng nò
Lồm p’ẳt, lồm moòng, rà bấu tươn pắt xá
Khỏi fát slính chằng, nhoòng lồm cảm cót slao hây!
 
48. Есть ли истина известней:
Убивает старость песню.
И наоборот бывает:
Песня старость убивает.
 
48. Có chân lý nổi tiếng
Tuổi già khử bài ra.
Nhưng có điều ngược lại:
Bài ca khử tuổi già.
 
48. Mì tiểng t’ồn lị rủng
Pi ké khả tèo sli
T’ọ thất t’iẻo mì vè:
Tèo sli khả pi ké.
 
49. Ступка пожаловалась барабану:
«Бьют и не платят… А бьют постоянно…»
«Бьют и меня, – барабан ей в ответ, –
Бьют и не кормят, – и выхода нет…»
 
 
49. Cái cối than phiền cùng cái trống:
“Không trả tiền, mà họ giã tôi mãi thôi…”
“Tôi cũng thế – cái trống trả lời –
Bị gõ hoài, mà có được tiền đâu, thật bí…”
 
49. Ăn dổc nị nàn oạ ăn tổng:
“Bấu đảy dièn, hây mẻn boong lầng tăm…”
“Hây tó p’ận – ăn tổng pjá gằm –
Boong gọn lầng, bấu pjá dièn hây, chăn tủng…”
 
50. Жена говорит мне: «Когда это было?
В какой это день мы поссорились, милый?»
«Не помню что-то, – я ей отвечаю, –
Я попросту дней этих в жизнь не включаю».
 
 50. Vợ hỏi: Anh thân yêu
Hôm ấy là ngày nào chúng ta cãi nhau, anh nhỉ?”
Tôi trả lời: “Anh không nhớ nữa
Anh không lưu trong cuộc sống chúng ta”
 
50. Mìa xam: Chài điếp slương
Uằn t’ỉ lẻ uằn lăng hây gải căn, chài nỏ?”
Khỏi pjá gằn: “ Chài bấu chứ
Chài bấu d’om chang t’ởi slổng sloong hây”
.
Triệu Lam Châu
Đường trời:  trieulamchau@tgmail.com
Số nối:  0983 825502  
.